مدیر پایگاه پژوهشی شهر تاریخی میبد در یادداشتی به تاریخچه‌ی فعالیت پایگاه پژوهشی میبد پرداخته و اهمیت آن در شناسایی تمدن شهر کهن میبد را یادآور شده است.

به گزارش ایسنا – منطقه یزد، «ساشا ریاحی مقدم» در این یادداشت شهر کهن ميبد در کویر مرکزی فلات ایران را نشانه‌ای از تمدن باستانی این سرزمین می‎‎داند و اضافه می‎‎کند: شهر میبد مانند بسياري از حوزه‌های ناشناخته، عظمت و جايگاه مهمش در زندگي شهري در پشت پرده مانده بود كه با ایجاد پايگاه پژوهشی و فعاليت در عرصه شهرسازی و معماري، افق‌های تازه‌ای پيش روي محققان و پژوهشگران گذارده و مصاديق فرهنگي، تاريخي بسياري را نمايانده است.

بنیاد پایگاه پژوهشی میبد در سال ۱۳۷۸ و با هدف حفاظت از ارزش‌های موجود در بافت کهن میبد، همزمان با کاوش‌های باستان شناسی نارین قلعه پایه ‎ گذاری شده و هدف از ايجاد و تداوم حيات پايگاه ميبد، مدیریت حفاظت از ميراث شهری، تاریخی و منظر فرهنگی هم پیوند در ابعاد وسيع كالبدي و جنبه‌های مادي و معنوي آن بوده است.

در طول زندگی ۱۸ ساله این پایگاه ابعاد گوناگون علمي، پژوهشي، آموزشي و اجرايي پروژه با دقت و حساسیت تمام زیر نظر و تحت كنترل مدیران و كارشناسان خبره کشور بنيان گذاشته‌ شده، شکل ‌گرفته و دامنه پيدا کرده است. بدين ترتيب در طي سال‌هایی كه از عمر طرح ميبد می‌گذرد، مانند موجودی زنده رشد كرده و باليده است.

پایگاه میراث فرهنگی شهر تاریخی میبد، یک مرکز دائم پژوهشی است و فعالیت‌های آن از ابتدا تاکنون همواره در سه بخش مطالعه و پژوهش، حفاظت و مرمت ‎ های اجرایی و معرفی و آموزش، دسته‌بندی شده و پیش رفته است.

در حوزه معرفی و آموزش، همواره تربیت نیروی انسانی متخصص بومی و پژوهشگران دانشگاه‌ها مورد تاکید بوده و بنابراین ارتباط نزدیک و پیوستگی زیادی بین این مرکز پژوهشی با دانشکده‌های مرمت، معماری و شهرسازی و مراکز آموزش عالی در سطح کشور برقرار است، به طوری که در مدت دو سال گذشته بیش از ۱۰ کارگاه آموزشی، ترویجی در خصوص شیوه‌های اجرایی حفاظت و مرمت میراث بومی و ساختارهای خشت و گلی و شیوه های مطالعه و حفاظت از میراث شهری توسط پایگاه پژوهشی میبد برگزار شده است.

آزمایشگاه تخصصی حفاظت و مرمت پایگاه نیز به طور جدی از سال ۱۳۸۲ به عنوان اولین آزمایشگاه مرمت آثار استان یزد آغاز به کار کرده و در این مدت با هدف ارتقای فعالیت‌های علمی و مرمت‌های اصولی مبتنی بر پژوهش به کار خود ادامه داده است.

این آزمایشگاه در حال حاضر به طور موقت در خانه سالار قرار دارد که در برنامه توسعه آتی پایگاه، یکی از خانه‌های تاریخی مجاور آن بدین منظور طراحی و پیش‌بینی شده است که پس از تملک و تجهیز به عنوان مرکز آزمایشگاهی دانشکده حفاظت از میراث فرهنگی با تاکید بر میراث بومی و میراث شهری، گسترش خواهد یافت.

هم اکنون با حمایت و همراهی پایگاه پژوهشی میبد بیش از ۱۲ پایان نامه در مقطع کارشناسی و کارشناسی ارشد در رشته حفاظت و مرمت بناها، بافت‌ها، محوطه‌ها و آثار فرهنگی، تاریخی توسط دانش‏پژوهان دانشگاه‌های شهید بهشتی، علم و صنعت، هنر اصفهان و دانشگاه آزاد اسلامی با موضوعات مختلف پیرامون میراث شهری، میراث کشاورزی، میراث بومی و بناهای ارزشمند در حال تهیه است و گروه‌های کارآموزی در رشته مرمت و احیای بناهای تاریخی از نزدیک با فعالیت‌های پژوهشی و حفاظتی آشنا شده و دانش حفاظت از میراث معماری شهرهای تاریخی را فرا می‌گیرند.

سعي ما و گذشتگان در پایگاه میراث فرهنگی شهر تاریخی میبد همواره بر اين بوده است كه هر آنچه را می‌دانیم و در می‌یابیم به بهترين شکل مكتوب و مستند کنیم تا اين دانش قابليت انتقال به نسل‌های آينده را داشته باشد.

بر این اساس در حال حاضر حدود ۲۰۰ عنوان گزارش و نقشه در زمینه کارگاه‌های اجرایی حفاظت و مرمت و پژوهش‌های مطالعاتی و طراحی و همچنین بیش از ۳۵۰ جلد کتاب و مجلات تخصصی در زمینه‌های مرتبط در کتابخانه و مرکز اسناد پایگاه آرشیو و نگهداری می‌شود و در صورت نیاز برای بهره‌برداری در اختیار پژوهشگران قرار می‌گیرد.