تاریخ : 22 آگوست 2015 - 11:50 - شناسه خبر : 3999 بانوان

گفتگو با نیره توکلی

آسیب‌های اجتماعی در کمین دختران

فرارو-چندی‌پیش و به مناسبت روز دختر معاون زنان و خانواده ریاست‌جمهوری نسبت به کاهش شدید سن ابتلای دختران به برخی از آسیب‌های اجتماعی ابراز نگرانی کرد. شهیندخت مولاوردی همچنین گفت باید برنامه‌هایی که نشاط، شادابی و تحرک بدنی را برای دختران به ارمغان می‌آورد توسعه دهیم. به گزارش فرارو، آسیب‌هایی که زنان را درگیر خود […]

فرارو-چندی‌پیش و به مناسبت روز دختر معاون زنان و خانواده ریاست‌جمهوری نسبت به کاهش شدید سن ابتلای دختران به برخی از آسیب‌های اجتماعی ابراز نگرانی کرد. شهیندخت مولاوردی همچنین گفت باید برنامه‌هایی که نشاط، شادابی و تحرک بدنی را برای دختران به ارمغان می‌آورد توسعه دهیم.

به گزارش فرارو، آسیب‌هایی که زنان را درگیر خود می‌کند هر روز بیشتر می‌شود؛ اعتیاد، فرار از خانه، فقر، فحشا، ایدز، کم‌تحرکی و… همگی میان زنان و به تبع آن میان دختران نفوذ پیدا کرده‌است.
آمارها و اظهارنظرهای مختلف و بعضا متفاوتی درباره این آسیب‌ها اعلام می‌شود. سیاوش شهریور –مدیرکل امور فرهنگی و اجتماعی استانداری تهران- در همایش “نقش سلامت روانی-اجتماعی دختران در توسعه اجتماعی” گفت: ۷۰ درصد آسیب‌های اجتماعی زنان و دختران مشمول تکدی‌گری و اعتیاد است. این در حالی است که فاطمه پهلوانی –دبیر کارگروه دختران معاونت امور زنان و خانواده ریاست جمهوری- چندماه پیش گفته بود مهم‌ترین آسیب‌ها در حوزه دختران احصا شده که اولین و مهم‌ترین آن “بحران هویت” و دومین آسیب نیز “بهداشت روحی و جسمی” آن‌هاست.
با این‌وجود بسیاری کارشناسان نیز معتقدند که نمی‌توان آسیب مشخصی را در دختران ایرانی شناسایی و معرفی کرد، چون پژوهشی همه‌گیرانه در این مورد انجام نشده و همچنین نباید بر روی یک آسیب دست گذاشت، چراکه هر کدام از آسیب‌ها به دنباله خود آسیب‌های دیگری نیز ایجاد می‌کنند و باید آسیب‌های مربوط به دختران را در ارتباط با یکدیگر بررسی و حل کرد.
در پی کاهش سن آسیب‌های اجتماعی میان زنان و همچنین گستردگی آن‌ها، مسئولان و صاحب‌نظران سخن از “زنانه‌شدن آسیب‌ها” به میان آورده‌اند. اصطلاحی که بسیاری کارشناسان با آن مخالفند. سعید معیدفر –جامعه‌شناس و استاد دانشگاه- درباره زنانه‌شدن آسیب‌های اجتماعی می‌گوید “زنانه‌شدن آسیب‌ها این را به ذهن متبادر می‌کند که اگر قبلا مردها دچار آسیب‌ها بوده‌اند، حال زنان درگیر آن هستند. درست آن است که بگوییم میزان آسیب‌دیدگان زن نسبت به گذشته افزایش یافته است”. او همجنین معتقد است دلیل اینکه آسیب‌ها میان زنان افزایش پیدا کرده حضور بیشتر آن‌ها در جامعه در سال‌های اخیر است که روندی طبیعی به حساب می‌آید.
نیره توکلی –جامعه‌شناس و عضو انجمن جامعه‌شناسی ایران- نیز با ذکر این نکته که زندگی زنان نسبت به سابق تفاوت پیدا کرده و به همین جهت امکان گرایش به رفتارهای آسیب‌زا نیز در آنان زیاد شده در گفتگو با فرارو گفت: باید تعاریف را با گذشته آن‌ها مورد ارزیابی قرار دهیم و سپس درباره آن‌ها قضاوت کنیم. با توجه به وضعیت آسیب‌های اجتماعی در میان زنان در گذشته نمی‌توان گفت که این آسیب‌ها امروز زنانه شده‌اند، بلکه باید گفت زنان بیشتری را نسبت به قبل به خود درگیر کرده اند.
این جامعه‌شناس در ادامه اظهار کرد: به طور کلی آمار دقیقی در مورد وضعیت آسیب‌های اجتماعی در میان زنان نیست. با این وجود برخی آمارهایی که وجود دارد از افزایش اعتیاد، روسپیگری، فقر، طلاق (از نوع مَرَضی آن) و… در میان زنان و دختران سخن می‌گویند.
توکلی ضمن اشاره به آسیب اعتیاد که گفته می‌شود سن آن در میان زنان کاهش پیدا کرده گفت: در گذشته زنان کمتری معتاد می‌شدند. در آن زمان مخدر تریاک در خانواده‌ها بسیار در دسترس بود اما مشکلات اجتماعی و روانی کمتری زنان را احاطه کرده بود تا به سمت آن بروند. اما در دوره فعلی هم تنوع مخدر زیاد شده و هم تغییر در نحوه زندگی زنان آنان را به سمت اعتیاد سوق داده است. زندگی شهری منجر شده تا انواع مواد مخدر به‌راحتی در منازل مورد استعمال قرار بگیرد و به مدد انواع امکاناتی همچون هواکش، هود و… بوی ناشی از آن به هوا پخش نشود و همین از دلایلی است که زنان توانسته‌اند با آزادی بیشتر و به دلایل مختلف و با پنهان‌کاری مواد مصرف کنند.
وی همچنین به تاثیر مردسالاری بر بیشتر شدن آسیب‌های زنان اشاره کرده و ادامه داد: در حال حاضر زنان زیادی در جامعه هستند که مطلقه شده‌اند، چون شوهران آن‌ها به‌راحتی می‌توانند آن‌ها را طلاق دهند. زنان مطلقه‌ای که پس از جدایی کمتر می‌توانند ازدواج کنند و همین امر باعث می‌شود تعداد زنان سرپرست خانوار افزایش پیدا کند. همچنین باید به فقر زنان اشاره کرد که به دلیل ورود کمتر آن‌ها به عرصه‌های اقتصادی رخ می‌دهد. اعمال خشونت بر زنان از جانب مردان نیز بر افزایش آسیب‌ها در زنان اثرگذار بوده؛ بسیاری زنان در خانه و جامعه مورد خشونت‌هایی قرار می‌گیرند که منجر به حرکت آن‌ها به سمت آسیب‌ها می‌گردد.
عضو انجمن جامعه‌شناسی ایران درباره دلایل افزایش آسیب‌های اجتماعی در میان دختران گفت: بخش زیادی از دختران در جامعه با محدودیت‌های بسیاری مواجه‌اند که اجازه دسترسی آن‌ها به منابع و امکانات را نمی‌دهد. رسیدن به این منابع یا امکانات در مرحله اول باید از جانب موسسات و نهادها ایجاد شود؛ در درجه اول جامعه وظیفه دارد تا شرایطی را برای دختران و پسران را به طور مساوی ایجاد کند تا آن‌ها بتوانند با امنیت به فعالیت‌های مختلف علمی، تکنیکی و… بپردازند. اگر جامعه و نهادهای آن نتوانند یا نخواهند چنین شرایطی را فراهم کنند این وظیفه بر دوش خانواده می‌افتد و اگر خانواده نیز نتواند این‌کار را بکند، دختران با دیوار محدودیت‌ها برخورد می‌کنند که آغاز گرایش آن‌ها به آسیب‌هاست.
وی ادامه داد: متاسفانه دختران زیادی در جامعه با محدودیت مواجهند که هیچ حمایتی نیز از آن‌ها وجود ندارد. آن‌ها به مرور دچار سرخوردگی و افسردگی خواهند شد و در این محدودیت ممکن است به‌خاطر رسیدن به هدف‌هایشان به‌پشت درهای بسته کشیده شوند.
دکتر نیره توکلی همچنین به وجود فقر حرکتی در میان دختران اشاره کرده و اظهار کرد: یکی از مشکلاتی که در میان دختران ایرانی وجود دارد فقر حرکتی است که آن‌ها را به سمت انواع بیماری‌ها می‌برد. وقتی دختران نتوانند به راحتی در جامعه ورزش کنند و یا در برخی فعالیت‌های آن‌ها محدودیت‌هایی وجود داشته باشد، به مرور به کم‌تحرکی و مشکلات پس از آن کشیده می‌شوند.
این جامعه‌شناس در انتها گفت: درنتیجه باید شرایط جامعه به نحوی به نفع زنان و دختران تغییر کند. برداشتن برخی محدودیت‌ها از طرف نهادهای اجتماعی و همچنین خانواده‌ها می‌توانند در این زمینه کمک‌کننده باشد. اگر بخواهیم شاهد کاهش آسیب‌های اجتماعی در میان دختران باشیم نباید تنها به شعار و حرف اکتفا کنیم، چرا که در غیر اینصورت و با گذر زمان آینده زنان زیادی را در جامعه به خطر خواهیم انداخت.

ارسال نظر